Συμμετοχή της κ. Μαρίας Παύλου σε Συνέδριο για τον Γιάννη Ρίτσο  

Στις 26 και 27 Σεπτεμβρίου 2025 η κ. Μαρία Παύλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, συμμετείχε σε Συνέδριο για τον Γιάννη Ρίτσο με τίτλο «Γιάννης Ρίτσος: Νέες ψηφίδες». Το Συνέδριο συνδιοργάνωσαν ο Όμιλος Λογοτεχνίας και Κριτικής Κύπρου (Ο.Λ.Κ.) και το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου. Στο Συνέδριο έλαβαν μέρος πέραν των 40 ομιλητών από την Κύπρο και την Ελλάδα. Η ανακοίνωση της κ. Παύλου με τίτλο « ‘Μόνη μορφή ελευθερίας απέμεινε η σιωπή’: H σιωπή της μοναξιάς και η μοναξιά της σιωπής στoν δραματικό μονόλογο ‘Xρυσόθεμις’ του Γιάννη Ρίτσου», επικεντρώθηκε σε έναν από τους λιγότερο γνωστούς δραματικούς μονολόγους της αριστουργηματικής Τέταρτης Διάστασης του Ρίτσου.

Περισσότερα για το πρόγραμμα του Συνεδρίου εδώ.

Σύντομη περίληψη ανακοίνωσης.

Η εισήγηση θα επιχειρήσει να εξετάσει τον δραματικό μονόλογο «Χρυσόθεμις» από την Τέταρτη Διάσταση του Ρίτσου μέσα από ένα πολυεπίπεδο πρίσμα που συνδυάζει φιλολογική, φιλοσοφική και πολιτική προσέγγιση Έμφαση θα δοθεί πρωτίστως στην έννοια της σιωπής, πάνω στην οποία σπονδυλώνεται το ποίημα, και η οποία υιοθετείται από τη Χρυσόθεμι ως μια εσωτερική στάση που δεν ισοδυναμεί απλώς με παραίτηση ή απουσία, αλλά ενέχει στοιχεία συνειδητής απόστασης, ποιητικής και στοχαστικής διαύγειας, και ελευθερίας. Η Χρυσόθεμις, παραγνωρισμένη μορφή της αρχαίας τραγωδίας, μετατρέπεται από τον Ρίτσο σε σύμβολο υπαρξιακής μοναξιάς και αντοχής του παραλόγου. Σε αντίστιξη με την κραυγαλέα επανάσταση της αδελφής της Ηλέκτρας, η ίδια επιλέγει να αναμετρηθεί σιωπηλά με την απουσία, την ανάμνηση, το αδιέξοδο και το τραύμα σε μια προσπάθεια να απαγκιστρωθεί από το βασανιστικό βλέμμα των Άλλων και να κατακτήσει μια «βουβή ελευθερία». Η εισήγηση θα ολοκληρωθεί με κάποιες σκέψεις γύρω από τον υπόγειο διάλογο που αναδεικνύεται στο ποίημα ανάμεσα στην ηρωίδα και στον ίδιο τον ποιητή:  εξόριστος, σιωπηλός, υπό επιτήρηση, ο Ρίτσος εγγράφει τη δική του πολιτική και ποιητική στάση στο πρόσωπο της Χρυσοθέμιδος. Πόσο όμοιες είναι, ωστόσο, οι σιωπές τους;